Poliuretan ze względu na swoje właściwości cieszy się coraz większym zastosowaniem i stopniowo staje się silną konkurencją dla innych tworzyw sztucznych. Jego elastyczność, a przy tym spora twardość decyduje o tym, że wykonane z niego materiały odznaczają się sporą trwałością i odpornością na różne czynniki, dlatego bez problemu wykorzystuje się go w różnych gałęziach przemysłu. Przedmioty, w których zastosowano poliuretany, otaczają ludzi w życiu codziennym niemalże na każdym kroku, co tylko potwierdza spore zalety tego typu materiałów.

Czym są poliuretany?

Poliuretany to nic innego jak polimery posiadające w łańcuchu chemicznym grupy uretanowe, które powstają na skutek reakcji polimeryzacji. Te chemiczne związki znane są od 1937 roku, a na początku XXI wieku zyskały sporą popularność, jako tworzywa sztuczne znacznie odbiegające cechami od innych tego typu znanych materiałów. Poliuretany pozyskuje się poprzez zmieszanie dwóch komponentów izocyjanianu i poliolu. Do tej struktury dodawane są zazwyczaj inne środki o charakterze pomocniczym, które mają wpływ na twardość lub elastyczność powstałej masy. Ostateczny stan pozyskiwanego w ten sposób poliuretanu, czyli jego elastyczność, twardość etc., zależy od jego finalnego przeznaczenia w produkcji.

Zastosowanie poliuretanów

Jako jedne z najbardziej rozpowszechnionych tworzyw sztucznych, poliuretany mogą przyjmować różną formę. W zależności od potrzeb i ich przeznaczenia mogą mieć różną gęstość, twardość, elastyczność, co pozwala wykorzystywać je w różnych gałęziach przemysłu.

  • Izolacja – pierwszej kolejności mogą być one świetnym materiałem izolacyjnym. Producenci sprzętu AGD stosują takie rozwiązanie do uszczelniania lodówek i zamrażarek, natomiast w branży budowlanej poliuretany znane są jako pianki izolujące elewacje budynków. Wykonuje się z nich pianki sztywne do izolacji termicznej oraz pianki elastyczne do izolacji akustycznej. 
  • Meble – najczęściej służą jako wyściółka do mebli wypoczynkowych, czy inne elementy amortyzujące w meblach lub są wykorzystywane w produkcji materacy.
  • Odzież i obuwie – poliuretany można znaleźć w ubraniach zwłaszcza sportowych, podeszwach butów. Z żywic poliuretanowych produkuje się tzw. sztuczną skórę, która nie tylko wykorzystywana jest w branży odzieżowej, ale niekiedy również w meblarskiej.
  • Kleje, farby – wykonuje się z nich także kleje, które mają bardzo dobre właściwości łączące. Wykorzystuje się je w produkcji obuwia, głównie sportowego. Poliuretany można znaleźć również w niektórych farbach.
  • Motoryzacja – w przypadku wykorzystania poliuretanów w przemyśle samochodowym można byłoby wymienić liczne elementy z ich zawartością. Są to m.in. podwozia samochodów, opony, kierownice, podłokietniki itp.
  • Przemysł wydobywczy – często z poliuretanów produkuje się części maszyn wykorzystywanych przy wydobyciu węgla, kamienia czy innych surowców naturalnych. Są to sprzęty pracujące nie tylko przy bezpośrednim wydobyciu, ale również takie, które zajmują się obróbką i dalszym transportem wydobytego surowca.
  • Przemysł maszynowy – najczęściej wykorzystywane są jako baza do mat pod zagęszczarki, skrobaki do walców drogowych oraz elementy L-PUR do maszyn gąsienicowych. Sporo sprzętu wykorzystywanego przy budowie, lub utrzymaniu dróg posiada elementy wykonane lub pokryte poliuretanem.
  • Hydrotransport oraz armatura – w tym przypadku są to zazwyczaj rury, kolana, łączniki, kompensatory itp. elementy rurociągów, które mogą budować całą tego typu nową konstrukcję lub posłużyć przy usuwaniu awarii w już istniejących rurociągach.

Zalety płynące z wykorzystania poliuretanów

Dzięki poliuretanom istnieje możliwość wykonania bardzo trwałych i odpornych na różne uszkodzenia elementów, zarówno osobnych, jak i stanowiących część składową innej konstrukcji. Bardzo dobra odporność na ścieranie daje możliwość stosowania tworzywa jako powłoki. Struktura poliuretanów jest bardzo łatwa w obróbce, dlatego można wykorzystywać je w przeróżnych branżach. Przede wszystkim istotna jest możliwość odkształcania oraz barwienia w zależności od potrzeb. Bardzo dobra izolacja oraz tłumienie hałasu jest idealną cechą, dzięki której materiał doskonale sprawdza się w branży budowlanej. Pozostając przy temacie izolacji, stosowanie poliuretanów ma również wpływ na oszczędzanie i tym samym ochronę środowiska. Mniejsze zużycie energii, to również mniejsza ilość zanieczyszczeń. Istotne przy wykorzystaniu poliuretanów jest to, że są bardzo trwałe i odporne na rozerwanie i pęknięcie. Warto dodać, że tworzywo może uzyskiwać stosunkowo niewielką masę, a zatem być bardzo lekkie, co ma ogromny wpływ na ich wykorzystanie w przemyśle samochodowym czy odzieżowym i obuwniczym. Ponadto elastyczność materiału pozwala na bardzo szybkie usunięcie awarii w systemach hydrotransportu.

Dzięki nieustannym badaniom nad materiałem, częstym testom oraz nowym technologiom, poliuretany z roku na rok ułatwiają życie coraz większej liczbie osób na całym świecie. Produkcja tego typu tworzyw rośnie w miarę zapotrzebowania, a przewidywania są nadal obiecujące, odnośnie wykorzystania tego tworzywa w różnych gałęziach przemysłu.