Jestem pod wielkim wrażeniem rozwoju tworzyw sztucznych. Od dawna zajmuję się budownictwem i przemysłem, a przez to, także, rozwiązaniami technologicznymi dla tych dziedzin. Jednym z podstawowych wniosków jest to, że poliuretany rządzą i to w wielu dziedzinach jednocześnie.
W żadnej mierze nie jest to zdanie na wyrost. To tworzywo istnieje w przemyśle od około pięćdziesięciu lat, od tego czasu przechodziło wiele przemian i zawsze, gdy wydawałoby się, że więcej nie uzyskamy, to okazywało się, że to dopiero początek nowych możliwości.
Dlaczego uważam, że to materiał przyszłości? Otóż największą zaletą dla wszystkich tworzyw poliuretanowych jest to, że mają nieskończoną liczbę możliwych modyfikacji. Do produkcji każdego poliuretanu używa się polioli i izocyjanianów, ale dodając inne składniki takie jak aminy, oligomery, uniepalniacze czy emulsyfikatory możemy wytworzyć gąbkę kuchenną, piankę termoizolacyjną albo lemiesz do pługa śnieżnego. To robi wrażenie, prawda?
Niektóre poliuretany nie są jeszcze doskonałe. To jednak kwestia czasu, żeby uzyskać lepszą mieszankę, zmienić proporcje i sposób produkcji, by uzyskać materiał o jeszcze lepszych właściwościach, lepiej dopasowany do wymagań i bezpieczniejszy dla środowiska.
Chciałbym jednak skupić się na wężach poliuretanowych. Ten temat może wydawać się mało ciekawy, jednak zastosowanie przewodów, węży i rurek poliuretanowych pokazuje skalę uniwersalności materiału.
Intuicja podpowiada, że węże poliuretanowe najczęściej używane będą w budownictwie. Są to domysły jak najbardziej słuszne. Węże poliuretanowe wypychają z rynku węże gumowe i te wykonane z tworzyw ABS i PCV. Od kilkudziesięciu lat obserwujemy dalszy rozwój tworzywa, dzięki czemu uzyskujemy produkt odporny na spalanie, niskie i wysokie temperatury jednocześnie. Doskonale radzący sobie z wysokim ciśnieniem albo wilgotnością. W odróżnieniu od swoich poprzedników, poliuretanowy wąż niemal całkowicie jest odporny na utlenianie, a ząb czasu nie ma na niego żadnego wpływu. Ponadto materiały te, mają doskonałą odporność na zginanie, ścieranie i odkształcenia. Zalety można by mnożyć w nieskończoność.
Najważniejsze przy materiałach wykonanych z poliuretanów jest jednak to, że możemy szybko uzyskać produkt o bardzo konkretnych parametrach. W wypadku innych surowców mamy ograniczenia dotyczące termoprzewodnictwa, rozszeżalności cieplnej, twardości czy kruchości. W przypadku węży poliuretanowych nie ma takich ograniczeń. Jeśli specyfikacja wymaga od nas materiału, który posiada termoprzewodzenie na poziomie 0,1 W/mK, a twardość w skali Rockwella wynosić na poziomie 25, a przy tym materiał ma być ognioodporny, czy to problem? Dla poliuretanów niekoniecznie, dla innych tworzyw już tak.
Poliuretany doskonale współpracują z innymi tworzywami. W niektórych uzasadnionych wypadkach łączy się tworzywo poliuretanowe z innymi. Uzyskujemy wtedy materiał hybrydowy. Przykładem dla takiego zestawienia są węże poliuretanowe z oplotem stalowym. Takie rozwiązanie jest często prostsze i tańsze w realizacji. Często w ten sposób łatwiej uzyskać niektóre parametry techniczne, jest to niewątpliwa zaleta materiałów poliuretanowych.
Węże poliuretanowe nie są wykorzystywane tylko w budownictwie. Od pewnego czasu można zauważyć tendencję do wykorzystywania poliuretanów w medycynie. Obecnie są stosowane siatki wspierające gojenie ran. Dzieje się tak, dlatego, że poliuretany nie wykazują tendencji do reakcji chemicznych w organizmie i nie pozostawiają śladu po swojej obecności. Następnym krokiem było stworzenie rurek, które wykorzystywane są w cewnikach, kroplówkach czy chirurgii. Badania nad tą dziedziną ciągle są prowadzone, a wyniki są nad wyraz obiecujące.
Oczywiście to nie koniec zastosowań węży poliuretanowych. Ze względu na swoje właściwości są stosowane w przemyśle, lotnictwie oraz motoryzacji. Ich szerokie zastosowanie jest wykorzystywane także w rolnictwie, gospodarstwach domowych i życiu codziennym. Bardzo często nawet nie jesteśmy świadomi, że rzecz, która dla nas jest zwykłym plastikiem, tak naprawdę jest nowoczesnym materiałem poliuretanowym.
To właśnie jest kolejna zaleta tych tworzyw. Doskonale wpisują się w zastane realia, nie musimy dzięki temu zmieniać wszystkich maszyn, wymieniamy tylko kluczowe elementy, zastępując stal, ABS czy gumę na część wykonaną z poliuretanu. Dzięki temu uzyskujemy ogromne oszczędności, bo wymieniane podzespoły są tańsze w produkcji, wytrzymalsze i mogą współpracować ze sprzętem, który pierwotnie nie zakładał działania z elementami poliuretanowymi.
To tworzywo na pewno jeszcze wiele razy nas zaskoczy, choć nie jest o nim głośno jak o grafenie to przynosi już wymierne korzyści gospodarce i przemysłowi. Pozostaje tylko kwestia badań i rozwoju. Dlatego cieszę się niezmiernie, że produkty poliuretanowe tworzone są także w Polsce przez takie firmy jak LUBAS. Mam nadzieję, że jeszcze będzie o nich głośno, tymczasem, jeśli zainteresowałem Cię tematyką poliuretanów odsyłam na lubas.com, to strona wiodącego producenta tych tworzyw poliuretanowych i można z niej dowiedzieć się więcej na ich temat i jeszcze bardziej utwierdzić, że poliuretany są stosowane powszechnie i niemal wszędzie.