W ostatnich latach coraz więcej słyszymy o materiałach przyszłości. Swego czasu cała Polska mówiła o grafenie, ba wiadomość o tym tworzywie obiegła też kawał świata. Wiele mówiło się o ultralekkich metalach, hydrożelach czy nanosrebrze. Wszystkie te materiały są pieśnią przyszłości i jeśli już są wykorzystywane to w bardzo wąskim zakresie. Oczywiście, nikt nie odbiera im innowacyjności, ale miną jeszcze lata, zanim wejdą one do powszechnego użycia, a konsument będzie mógł stanąć przed swoim nowym domem i powiedzieć, że ten dach z pianki aluminiowej to fenomenalna sprawa.
Na szczęście nie każda technologia jest tak odległa. Wśród wielu rozwijających się materiałów jest taki jeden, z którego korzystamy od wielu lat. Mimo tego, że z pozoru jest dość zwyczajny, to kryje się za nim wielka moc i niezwykła zdolność adaptacji.
Mówię tu oczywiście o poliuretanach, czyli o wyjątkowym tworzywie, które może przywdziewać różne maski. Poliuretany to polimery produkowane z polioli i izocyjanianów. Podczas procesu tworzenia tych materiałów podczas reakcji do mieszanki dodaje się różnego rodzaju estry, związki chemiczne i uszlachetniacze, które sprawiają, że możemy uzyskać materiały o niemal dowolnych parametrach. Dzięki temu gąbka kuchenna i tuleje do samochodów sportowych są wykonane de facto z tego samego tworzywa, czyli poliuretanu.
Dzięki wielu możliwościom produkcyjnym z poliuretanów w tym momencie wykonuje się ogromną liczbę rzeczy. Dzięki niewielkiej wadze stosowane są w lotnictwie i branży automotive, ich wyjątkowe parametry termiczne sprawiają, że doskonale sprawują się w budownictwie. Odporność na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne predysponuje je do stosowania w maszynach przemysłowych. Lista zastosowań jest oczywiście o wiele dłuższa, ale przyjrzyjmy się szczegółowo, jakie produkty poliuretanowe warto kupić?
Musimy pamiętać, że poliuretany są tworzywem, które stopniowo wypycha z rynku swoich stalowych i gumowych kuzynów. Dzięki temu uzyskujemy mechanizmy o lepszych parametrach. Doskonałym przykładem takiej zamiany są pompy wodne i szeroko pojęty hydrotransport. Poliuretany ze względu na swoją obojętność chemiczną nie wchodzą w reakcję z wodą. Wykazują także dużą odporność na chemikalia zasadowe i kwaśne. Dzięki temu znalazły zastosowanie w produkcji pomp wodnych, króćców, kolan i rur. Te polimery doskonale się sprawdzają w wilgotnym środowisku. Ponadto ewentualne zużycie można szybko i łatwo naprawić bowiem poliuretany doskonale nadają się do regeneracji. Jedną z firm w Polsce, która oferuje takie usługi, jest Lubas.com.
Kolejnym zastosowaniem poliuretanów są konstrukcje samolotów. Wykorzystywane są w tej gałęzi ze względu na swoją niewielką wagę. Dzięki temu można znacząco obniżyć masę pojazdu, a co za tym idzie, koszty eksploatacji. Niewielka waga to nie jedyny atut poliuretanów w tej dziedzinie. Wojsko używa ich do produkcji pokryć samolotów bojowych. W tym wypadku stosowane są jako dodatek do farb na bazie żywic. Warto także zwrócić uwagę, że poliuretanowe części samolotów z łatwością można zamienić nowymi, wszystko dzięki temu, że to tworzywo doskonale się formuje i dość szybko przy użyciu stosunkowo prostej technologii można uruchomić linie produkcyjne niezbędnych części.
Skoro jesteśmy już, przy produkcji i przemyśle warto zaznaczyć, że poliuretany w tym segmencie już dawno rozpychają się łokciami. Od dawna używa się wałków i taśm poliuretanowych, które wypychają przestarzałe gumowo-stalowe mechanizmy. Użycie poliuretanów zmniejsza hałas i zapylenie podczas produkcji. To wymierne i policzalne korzyści. Ponadto wraz z użyciem poliuretanów zmniejsza się awaryjność takiego sprzętu. Nie wspominamy nawet o pozostałych korzyściach, bo to już oczywiste. Te maszyny dzięki poliuretanom, są lżejsze, łatwiej się je naprawia i szybciej serwisuje.
Powszechnie używane są także sita poliuretanowe, które już niemal całkowicie wyparły stalowe. Ich atutem jest odporność na uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu nie odkształcają się i trzymają wymiar nawet przy przesiewaniu materiału skalnego. Do tego redukują hałas i zapylenie. Do tego warto dodać, że większość z nich produkowana jest przez renomowane firmy takie jak Lubas, dzięki czemu mają ustandaryzowane wymiary i błyskawicznie można wymienić uszkodzony moduł na nowy.
Poliuretany to nie tylko przemysł i technologia lotnicza. Niemal w każdym domu możemy znaleźć dziesiątki poliuretanowych gadżetów. Nasze domy często są ocieplane za pomocą pianek poliuretanowych, które posiadają lepsze parametry termiczne niż klasyczna wata szklana. Podczas montażu okien używamy rozprężających pianek, a podobny skład ma gąbka kuchenna. Znajdziemy także poliuretany lite, zwykle są wykorzystywane w mocowaniu bębnów pralek czy też rur w zmywarkach. Można by tak wyliczać w nieskończoność. Niepalne właściwości poliuretanów wykorzystywane są w zabezpieczeniach budynków publicznych, a niektóre z nich są wręcz używane jako elementy nośne.
To tylko niektóre produkty wykonywane z poliuretanów. Ich lista ciągle się wydłuża, a ogranicza nas, na razie, tylko wyobraźnia. Mamy więc uzasadnione przypuszczenia, że to może być materiał przyszłości.
